Ruchy w stawach

Dokładne analizowanie każdego wykonywanego ćwiczenia wymaga poznania ruchów tułowia i kończyn, które są
możliwe dzięki stawom. Celem tego artykułu jest nauczenie rozpoznawania stawów oraz ruchów w nich zachodzących. Zrozumienie tej tematyki ułatwi analizowanie ćwiczeń.

Rodzaje stawów i ich wpływ na ruchomość

Wyróżniamy trzy typy stawów:

•  Stawy nieruchome (ścisłe) są to trwałe połączenia kości, które uniemożliwiają wykonywanie ruchów. Przykładami takich stawów są połączenia czaszki nazywane szwami, lub też wklinowania, czyli umocowanie zęba z zębodole

• Stawy ruchome w niewielkim stopniu (półścisłe) stawy takie umożliwiają ruch minimalny. Przykładem takich stawów są stawy krzyżowo-biodrowe.

• Stawy ruchome (maziowe), które umożliwiają ruchy w różne strony w zależności od ich kształtu, wielkości i budowy

Znaczenie stawów ruchomych (maziowych) w aktywności fizycznej

Poniżej zajmiemy się stawami ruchomymi (maziowymi) które, analizując pod kątem ruchu w stawach, są dla nas najbardziej istotne. Składowe stawu maziowego to torebka stawowa oraz błona wewnętrzna maziowa, która nawilża powierzchnie stawu wytwarzanym płynem. Przykładami stawów maziowych są: stawy rąk i stóp, kolanowy, biodrowy, stawy kręgosłupa, łokciowy, barkowy.

Podejmowanie codziennych czynności związanych z aktywnością ruchową takich jak bieganie, pływanie, czynności życia codziennego jak np. podnoszenie filiżanki kawy powoduje, iż pod wpływem stymulacji nerwowej powstają ruchy w poszczególnych stawach.

 W ruchach stawów można dopatrywać się pewnych prawidłowości. Najczęstsze ruchy są wykonywane w tych samych anatomicznych płaszczyznach. Zgięcie w kolanie, barku, biodrze odbywa się w płaszczyźnie strzałkowej.

Nie można nazywać tylko ruchu i kończyny lub części ciała, należy sprecyzować, o jaki staw chodzi, np. wyprost nogi nie precyzuje czy chodzi o kolano, kostkę czy biodro. Należy dobierać ruchy parami. W każdym momencie musi istnieć ruch powroty do pozycji wyjściowej. Typowe przykłady takich par to: zgięcie-wyprost, odwodzenie-przywodzenie, skręt do środka i na zewnątrz, wysunięcie i cofnięcie.

Istotne jest to, iż nazwy ruchów odnoszą się do osoby stojącej w pozycji anatomicznej. Dlatego zgięcie łokcia oznacza ten sam ruch i to niezależnie od tego, w jakiej jesteś pozycji: czy stoisz siedzisz lub leżysz.

Główne ruchy w stawach 

Specyficzne ruchy

Ruchy w stawach

Zdjęcia wykorzystane z www.foter.com